BẢO THƯ - Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình vừa ký ban hành Quyết định về công bố án lệ đã được Hội đồng Thẩm phán TANDTC thông qua ngày 17/10/2018. Các bản án lệ này áp dụng kể từ ngày 3/12/2018.
Ngày 17/10/2018, Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã thảo luận về 17 bản án, quyết định được đề xuất, lựa chọn làm án lệ. Sau khi thảo luận, đánh giá, phân tích một cách chi tiết đối với từng quyết định giám đốc thẩm được đề xuất, Hội đồng Thẩm phán TANDTC đã quyết định chọn quyết định giám đốc thẩm làm án lệ.
Theo Quyết định của Chánh án TANDTC, các Tòa án nhân dân và Tòa án quân sự có trách nhiệm nghiên cứu, áp dụng án lệ này trong xét xử kể từ ngày 3/12/2018. Việc áp dụng án lệ được thực hiện theo hướng dẫn tại Điều 8 Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28/10/2015 của Hội đồng Thẩm phán TANDTC. Cụ thể như sau:
Án lệ được nghiên cứu, áp dụng trong xét xử sau 45 ngày kể từ ngày công bố hoặc được ghi trong quyết định công bố án lệ của Chánh án Toà án nhân dân tối cao.
Khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm phải nghiên cứu, áp dụng án lệ để giải quyết các vụ việc tương tự, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý giống nhau phải được giải quyết như nhau. Trường hợp áp dụng án lệ thì số bản án, quyết định của Toà án có chứa đựng án lệ, tính chất, tình tiết vụ việc tương tự được nêu trong án lệ và tính chất, tình tiết vụ việc đang được giải quyết, vấn đề pháp lý trong án lệ phải được viện dẫn, phân tích, làm rõ trong bản án, quyết định của Toà án; trường hợp không áp dụng án lệ thì phải phân tích, lập luận, nêu rõ lý do trong bản án, quyết định của Toà án.
Trường hợp do có sự thay đổi của Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Nghị định của Chính phủ mà án lệ không còn phù hợp thì Thẩm phán, Hội thẩm không áp dụng án lệ.
Trường hợp do chuyển biến tình hình mà án lệ không còn phù hợp thì Thẩm phán, Hội thẩm không áp dụng án lệ, đồng thời phải kiến nghị ngay với Hội đồng Thẩm phán TANDTC (thông qua Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học) để xem xét hủy bỏ theo hướng dẫn tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều 9 (về hủy bỏ, thay thế án lệ) Nghị quyết này”.